Schenken (deel III)

Nivo 2020 - 52

Met mijn vorige columns heb ik u behoorlijk geïnformeerd over schenken.
Ik hoop dat ze hebben bijgedragen aan veel blije gezichten. :)
Voor dit jaar zal ik nog een laatste column wijden aan het onderwerp schenken.
Dit keer aan de hand van een interessante procedure die onlangs gevoerd werd bij de Rechtbank
Zeeland-West-Brabant.
 

Rechtbank Zeeland-West-Brabant d.d. 17 april 2020, ECLI:NL:RBZWB:2020:1845

Wat is er aan de hand. Een man ontvangt van zijn ouders een vijftal schenkingen van ieder €10.000. De schenkingen
zijn vastgelegd in vijf afzonderlijke notariële schenkingsakten. Alle akten zijn op één dag bij de notaris gepasseerd.

4 van de 5 schenkingen vinden plaats onder de (opschortende) voorwaarde dat de ouders/schenkers (of een van hen)
in leven zijn op het tijdstip van de betreffende schenking. Tevens is een herroepingsclausule opgenomen.

De fiscus is van mening dat de schenkingen zodanig met elkaar samenhangen dat er sprake is van een schenking
van een zogenaamde periodieke uitkering. Immers de man ontvangt namelijk 5 jaar lang elk jaar € 10.000.

De fiscus legt derhalve een aanslag schenkbelasting op over de totale waarde van de schenking periodieke uitkering.
De man is het hier niet mee eens en komt in verweer.

De inspecteur beargumenteert bij de rechtbank dat er een samenhang bestaat tussen de verschillende akten waardoor
feitelijk sprake is van een periodieke uitkering, zoals bedoeld in artikel 18, lid 2 Successiewet 1956.

De rechter is het daar niet mee eens omdat vijf afzonderlijke rechtshandelingen – lees 5 lossen schenkingen in
afzonderlijke notariële aktes - zijn verricht.

Maar de inspecteur is niet voor één gat te vangen. Hij brengt als tweede stelling in dat de op één dag gepasseerde
vijf akten van schenking voor de toepassing van de schenkbelasting moeten worden samengevoegd tot één grote
schenking van € 50.000. In de ogen van de inspecteur wordt anders fiscaal misbruik gemaakt van de fiscaal voordelige
schenkregels en dat is in strijd met de bedoeling van de fiscale wetgeving.

Ook hier gaat de rechtbank niet in mee. Er is namelijk bij de 4 toekomstige schenkingen van ieder € 10.000 per jaar
sprake van een opschortende voorwaarde. Als voorwaarde geldt namelijk dat de schenkers (lees: de ouders of een van
hen) nog in leven zijn op moment van de volgende schenking. En in de Successiewet is bepaald dat de schenking onder
opschortende waarde pas tot stand komt op moment dat de voorwaarde (dus het in leven zijn) wordt vervuld.

Eindconclusie van de rechtbank is dat de op één dag gepasseerde akten van schenking voor de toepassing van de
Successiewet 1956 niet als één totale schenking wordt gezien. En er is geen sprake is van schenking van een
periodieke uitkering. De man krijgt dus gelijk.

 

Conclusie

Bovenstaande was wat stevig om te lezen. Maar ik zal de casus terugbrengen naar een u welbekend praktijkvoorbeeld.

Regelmatig krijg ik de vraag: “Sander, moet ik nou elk jaar naar de notaris om zo’n “papieren-schenking” (lees: schenking
onder schuldigerkenning) aan mijn kinderen vast te leggen? Kan dat niet in 1 x voor de komende 5 jaar?”.

Mijn antwoord daarop was: “Zekerheidshalve toch maar elk jaar naar de notaris want anders loop je het risico dat de
fiscus die schenkingen als één totale schenking beschouwd en dan kom je boven de jaarlijkse schenkvrijstelling
(2020: € 5.515) per kind uit en moet er schenkbelasting worden betaald”.

Als de uitspraak van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant in hoger beroep in stand blijft, kan de ‘repeterende schenking’
een passend instrument worden om niet meer jaarlijks de gang naar de notaris te hoeven maken voor de fiscale zekerheid
om toch optimaal gebruik te maken van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling. Dat zou mooi zijn, nietwaar?
Dus even “fingers crossed” voor het hoger beroep dat momenteel loopt. Nog even geduld.

Fijne kerst en tot in het nieuwe jaar!